ความพิการ = เงื่อนไขเพิ่มเติม ในการเดินทาง

หลายครั้งที่เรามักเห็นข่าวอึกทึกครึกโครม เวลามีคนพิการโดนปฏิเสธจากสายการบิน จนพาลให้สงสัยว่า จริงๆ แล้วคนพิการขึ้นเครื่องบินได้หรือเปล่า และนโยบายเกี่ยวกับคนพิการแต่ละสายการบินเป็นยังไง

เดี๋ยวนี้เดินทางไปไหนไกลๆ ก็ไม่กินเวลาอีกต่อไปเพราะการโดยสารเครื่องบินนั้นราคาถูกลงมาก ถูกชนิดที่ว่า ขึ้นเครื่องบินอาจประหยัดกว่าขึ้นรถทัวร์หรือรถโดยสารชนิดอื่นๆ ยิ่งบวกกับโปรโมชันในเทศกาลท่องเที่ยวแล้ว ก็อาจเรียกได้ว่า แทบจะไม่ต้องคิดและกดจองไฟลท์บินในทันที แต่สำหรับคนพิการ แม้เมืองไทยจะมีหลายสายการบินให้เลือก แต่ในช่วงที่ผ่านมากลับเกิดกรณีดราม่าหลายต่อหลายครั้ง เมื่อสายการบินไม่มีนโยบายรับคนพิการขึ้นเครื่อง จนเกิดความสนใจกลายเป็นกระแสสังคมอยู่ระยะหนึ่ง

เพื่อให้ง่ายต่อการตัดสินใจ (จริงเหรออ) เราได้รวบรวมข้อกำหนดและเงื่อนไขคนพิการของสายการบินต่างๆ เตรียมให้อ่านก่อนการเดินทางทั้งจาก แอร์เอเชีย, นกแอร์, บางกอกแอร์เวย์, ไทยไลอ้อนแอร์ , การบินไทย และไทยสไมล์ ที่ปรากฏอยู่บนเว็บไซต์ รวมทั้งประสบการณ์ตรงจากคนพิการที่เดินทางโดยเครื่องบินอีกด้วย

เล่าโดยภาพรวมก่อน เกือบทุกสายการบินมีข้อกำหนดและเงื่อนไขให้การให้บริการคล้ายๆ กันคือ คนพิการหรือผู้โดยสารที่ต้องการความช่วยเหลือระหว่างเดินทางจะต้องแจ้งสายการบินล่วงหน้าก่อนการเดินทางอย่างน้อย 48 ชั่วโมง เพื่อให้สายการบินเตรียมการช่วยเหลือที่เหมาะสม และหากช่วยเหลือตนเองไม่ได้จะต้องมีคนเดินทางไปด้วยเพื่อช่วยเหลือระหว่างการเดินทาง และสำหรับผู้โดยสารที่มีอุปกรณ์ช่วยเหลือ หรือวีลแชร์ไฟฟ้าที่ใช้แบตเตอรี่ ต้องถอดแบตเตอรี่ออกก่อนและหิ้วขึ้นเครื่องเป็นสัมภาระ ทั้งหมดนี้บางสายการบินก็แจ้งว่าไม่เสียค่าใช้จ่าย

อย่างไรก็ดี แม้จะคล้ายกัน แต่ข้อกำหนดของอุปกรณ์ทั้งขนาดและน้ำหนักในแต่ละสายการบินนั้นก็กำหนดไว้แตกต่างกัน

แอร์เอเชีย ระบุไว้ชัดเจนในข้อกำหนดและเงื่อนไขว่าไม่อนุญาตให้ใช้อุปกรณ์ช่วยเหลือในการเคลื่อนที่ หรือวีลแชร์ที่ใช้แบตเตอรี่ขึ้นเครื่อง ยกเว้นถ้าผู้โดยสารถอดแบตเตอรี่ออกจากอุปกรณ์ดังกล่าวแล้ว และมีน้ำหนักสูงสุดที่อนุญาตคือ 85 กิโลกรัม สำหรับผู้ที่เป็นอัมพาตทั้งแขนและขา รวมถึงผู้ที่ไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้จำเป็นต้องมีผู้ร่วมทางเดินทางไปด้วย รวมถึงต้องแจ้งสายการบินก่อนการเดินทาง 48 ชั่วโมง เพื่อเตรียมการช่วยเหลือล่วงหน้า

นกแอร์ มีการแบ่งผู้โดยสารที่ต้องการความช่วยเหลือเป็นสองระดับ คือ 1) ผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือระหว่างเที่ยวบินแต่เดินขึ้นเครื่องเองได้ หากมีความจำเป็นต้องใช้รถเข็น ทางสายการบินจะจัดเตรียมให้และส่งผู้โดยสารที่ประตูเครื่องบิน จากนั้นต้องเดินต่อเอง 2) ผู้โดยสารที่ต้องการความช่วยเหลือเป็นพิเศษ ต้องให้ผู้อื่นช่วยเหลือในการเดินทางขึ้นลงเครื่องบิน ต้องมีผู้ร่วมเดินทาง (Escort/Accompany) เพื่อช่วยเหลือในระหว่างเที่ยวบินและการขึ้นลงเครื่องบิน โดยต้องแจ้งชื่อผู้ร่วมเดินทาง อย่างไรก็ตาม ผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือต้องแจ้งสายการบินก่อนการเดินทาง 48 ชั่วโมง ไม่เช่นนั้นสายการบินมีสิทธิ์ที่จะปฏิเสธไม่ให้ผู้โดยสารที่ต้องการความช่วยเหลือเป็นพิเศษขึ้นเครื่อง โดยบริษัทฯ ยินดีคืนค่าโดยสารในกรณีดังกล่าว

บางกอกแอร์เวย์ แจ้งว่า มีบริการวีลแชร์ซึ่งสามารถขอใช้บริการโดยแจ้งพนักงานได้ตั้งแต่ทำการสำรองที่นั่งและแจ้งก่อนวันเดินทางล่วงหน้า 24 ชั่วโมง ที่สำคัญ ผู้โดยสารไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ โดยมีข้อแม้ว่าต้องสามารถดูแลตัวเองได้ระหว่างการเดินทาง โดยสายการบินจะให้บริการพาไปยังประตูเครื่องหรือที่นั่งบนเครื่อง ช่วยเหลือผู้โดยสารหากมีความต้องการจะเข้าห้องน้ำ เมื่อถึงจุดหมายปลายทางจะมีพนักงานพาผู้โดยสารไปยังจุดรับสัมภาระและช่วยผู้โดยสารรับกระเป๋าเพื่อไปยังทางออก

หากผู้โดยสารไม่สามารถดูแลตนเองได้จำเป็นต้องมีผู้ร่วมเดินทางไปด้วย และหากนำรถเข็นส่วนตัวไปเอง จะต้องแจ้งล่วงหน้า 48 ชั่วโมงก่อนวันเดินทาง รวมถึงต้องแจ้งประเภท ขนาดและน้ำหนักของรถเข็นในวันที่สำรองที่นั่ง เพื่อจัดพื้นที่ไว้สำหรับเก็บรถเข็น และนำกลับมาให้ ณ จุดรับสัมภาระ

แต่อย่างไรก็ดี สายการบินฯ สงวนสิทธิ์ที่จะพิจารณารับรถเข็นส่วนตัว หากรถเข็นนั้นมีประเภท ขนาดและน้ำหนักไม่เป็นไปตามที่สายการบินกำหนด โดยผู้โดยสารต้องสอบถามกับสายการบินก่อนการเดินทาง

ไทยไลอ้อนแอร์ จากการดูข้อกำหนดและเงื่อนไขเห็นว่า ไทยไลอ้อนแอร์ไม่ปฏิเสธที่จะให้บริการผู้โดยสารที่ใช้วีลแชร์หรือใช้อุปกรณ์อำนวยความสะดวกอื่น ๆ ยกเว้นในไม่สอดคล้องกับข้อกำหนดด้านความปลอดภัย สายการบินยอมรับวีลแชร์หรืออุปกรณ์อำนวยความสะดวกอื่นเป็นสัมภาระที่ต้องลงทะเบียนโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย และผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือพิเศษต้องมีผู้ร่วมเดินทางไปด้วย และไม่อนุญาตให้นั่งในแถวทางออกฉุกเฉินตามข้อกำหนดด้านสุขภาพ ข้อกำหนดของรัฐ กฎหมาย หรือความปลอดภัย และจะจัดที่นั่งตามความเหมาะสม ซึ่งสามารถเปลี่ยนแปลงและเคลื่อนย้ายได้

การบินไทย กล่าวว่าสามารถจองและบอกสายการบินก่อนทำการบินว่าผู้โดยสารใช้วีลแชร์โดยไม่มีเสียค่าใช้จ่าย ทางสายการบินจะได้เตรียมการช่วยเหลือต่อไป

ไทยสไมล์ ในส่วนของไทยสไมล์นั้น ผู้โดยสารที่ต้องการความช่วยเหลือที่ต้องการใช้บริการรถเข็นหรืออื่นๆ ต้องแจ้งให้สายการบินทราบตอนที่จองบัตรโดยสารอย่างน้อยภายใน 48 ชั่วโมงก่อนการเดินทาง เพื่อให้สายการบินเตรียมการบริการให้เหมาะสมและต้องแจ้งชื่อผู้โดยสารซึ่งเป็นผู้ร่วมเดินทางที่มีอายุไม่ต่ำกว่า 18 ปีบริบูรณ์ โดยผู้ร่วมเดินทางไปในเที่ยวบินเดียวกัน ไม่อย่างนั้นสายการบินมีสิทธิที่จะปฏิเสธไม่ให้ผู้โดยสารที่ต้องการความช่วยเหลือเป็นพิเศษขึ้นเครื่อง

ทั้งนี้เนื่องด้วยข้อจำกัดในการช่วยเหลือกรณีเกิดเหตุฉุกเฉิน หากไม่มีการแจ้งล่วงหน้า ผู้โดยสารอาจไม่ได้รับบริการพิเศษในทันทีเมื่อถึงกำหนดการลงทะเบียนเพื่อยืนยันการเดินทาง โดยสายการบินจะไม่รับผิดชอบในความไม่สะดวกหรือความเสียหายทุกประการที่เกิดขึ้น

วันไปจริง เป็นยังไง

ทิพยาภรณ์ เข็มพิลา ซึ่งพิการทางการมองเห็น เล่าว่า การเดินทางด้วยเครื่องบิน ก่อนเดินทางควรแจ้งสายการบินก่อนว่าเป็นคนพิการหรือเป็นผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือ เมื่อญาติไปส่งที่หน้าเคาน์เตอร์เช็คอิน เจ้าหน้าที่สายการบินจะนำทางไปผ่านเครื่องเอกซเรย์ พาไปนั่งรอขึ้นเครื่อง เมื่อถึงเวลาเครื่องออก เจ้าหน้าที่จะมาแจ้งและนำทางไปขึ้นเครื่อง พอถึงดอนเมืองจะมีรถมารับที่เครื่องและไปส่งในตัวอาคารหรือพาเดินผ่านงวงช้างเข้ามา จากนั้นพาไปรับกระเป๋า และพาไปส่งให้คนที่มารอรับ หากต้องเดินทางต่อเอง เจ้าหน้าที่จะพาไปขึ้นแท็กซี่ซึ่งมีการลงทะเบียนไว้กับสนามบิน

“เคยไปแบบไม่โทรแจ้งก่อนด้วยนะ พอไปถึงหน้าเคาน์เตอร์ เขาก็อำนวยความสะดวกให้ แต่โทรแจ้งก่อนก็จะดีค่ะ มันเป็นกฎที่ระบุไว้สำหรับผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือพิเศษ ขึ้นนกแอร์บ่อยสุด แอร์เอเชียมี 1 ครั้งไปกับเพื่อนตาดีเลยไม่ได้แจ้งสายการบินก่อน แล้วก็มีไทยสไมล์ 1 ครั้ง อันนี้ก็ไม่ได้โทรแจ้งเพราะกะทันหัน แต่ว่าทุกสายการบินเค้าก็ช่วยเหลือดีนะ” ทิพยาภรณ์ กล่าว

ป๊อบ ผู้พิการนั่งวีลแชร์ ได้เปิดเผยว่า ทางสายการบินให้ความช่วยเหลือโดยการช่วยเข็นรถและช่วยยกตัวเขาไปขึ้นเครื่องและช่วยยกไปที่นั่งทั้งตอนขึ้นและลงจากเครื่อง ส่วนวีลแชร์ส่วนตัวนั้นต้องโหลดเป็นสัมภาระ

อ้างอิงจาก

http://www.airasia.com/th/th/about-us/terms-and-conditions-fd.page

http://nokair.com/content/th/terms-and-conditions.aspx

http://www.bangkokair.com/tha/pages/view/wheelchair

http://www.lionairthai.com/th/Terms-And-Conditions

https://www.thaismileair.com/th/Terms-and-Conditions

http://www.thaiairways.com/th_TH/Terms_condition/baggage_policy.page